Het zorgstelsel in Nederland is verdeeld in vier verschillende wetten: de Zorgverzekeringswet (Zvw), de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), de Wet langdurige zorg (Wlz) en de Jeugdwet. De eerste drie wetten zijn de basis voor de ouderenzorg. Bij het regelen van uw zorg en welzijn zijn er naast de wet- en regelgeving meerdere organisaties en instanties betrokken. Hieronder leggen uit welke instantie waar verantwoordelijk voor is.
Hoe is de ouderenzorg geregeld in Nederland?
1. Zorgverzekeringswet (Zvw): Zorgverzekeraars
De zorgverzekeraars zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de Zvw. Uw zorgverzekeraar is verantwoordelijk voor het vergoeden van medische zorg, zoals huisartsbezoeken, ziekenhuiszorg en medicijnen. Ook valt hieronder de wijkverpleging voor persoonlijke verzorging en verpleging. De zorgverzekeraars regelen ook de vergoedingen voor bepaalde behandelingen en therapieën, zoals fysiotherapie en tandheelkundige zorg.
2. Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo): Gemeente
De gemeente is verantwoordelijk voor het bieden van maatschappelijke ondersteuning via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Hieronder vallen voorzieningen zoals huishoudelijke hulp, aanpassingen in huis, begeleiding en dagbesteding. De gemeente kan u ook helpen bij het aanvragen van voorzieningen en het regelen van uw welzijn.
3. Wet langdurige zorg (Wlz): CIZ, CAK en het zorgkantoor
De Wlz wordt uitgevoerd door het Centrum indicatiestelling zorg (CIZ), het Centraal Administratiekantoor (CAK) en het zorgkantoor.
- Het CIZ beoordeelt of u in aanmerking komt voor langdurige zorg. Zij bepaalt welke zorg en ondersteuning u nodig heeft en of u recht heeft op bijvoorbeeld verpleeghuiszorg of thuiszorg op basis van de Wet langdurige zorg (Wlz).
- Het zorgkantoor zorgt er voor dat u passende zorg krijgt.
- Het CAK is verantwoordelijk voor het vaststellen en innen van de eigen bijdrage.
Wie vergoedt uw zorg?
Welke instanties zijn er verantwoordelijk voor de financiering en vergoeding van de verschillende soorten zorg en diensten?
Soort zorg |
Instanties |
Wanneer krijgt u welke zorg? |
Thuiszorg | Gemeente (Wmo), Zorgverzekeraar (Zvw), Wlz (bij indicatie) | Afhankelijk van de zorgbehoefte en indicatie. Bijvoorbeeld: (wijk-)verpleging via Zvw, huishoudelijke hulp via Wmo. Heeft u blijvende behoefte aan zorg, dan komt u in aanmerking voor thuiszorg via de Wlz. |
Huishoudelijke hulp | Gemeente (Wmo) | Bij beperkingen in het uitvoeren van huishoudelijke taken |
Aanpassingen in huis | Gemeente (Wmo) | Bij noodzaak tot aanpassingen voor een veilige woonomgeving |
Begeleiding | Gemeente (Wmo), Wlz (bij indicatie) | Bij behoefte aan ondersteuning bij zelfstandig functioneren |
Medische specialisten | Zorgverzekeraar (Zvw) | Bij verwijzing naar medische specialisten voor diagnostiek en behandeling. |
Ziekenhuiszorg | Zorgverzekeraar (Zvw) | Bij ziekenhuisopnames, operaties en specialistische behandelingen. |
Medicijnen | Zorgverzekeraar (Zvw) | Bij voorgeschreven medicatie door medische professionals. |
Psychologische zorg | Zorgverzekeraar (Zvw) | Bij behoefte aan psychologische hulp en behandeling. |
Tandartszorg | Zorgverzekeraar (Zvw) | Bij tandheelkundige behandelingen en tandartsbezoeken. |
Fysiotherapie | Zorgverzekeraar (Zvw) | Bij fysiotherapeutische behandelingen en revalidatie. |
Huisartsenzorg | Zorgverzekeraar (Zvw) | Bij eerstelijnszorg, zoals consultaties en basisgezondheidszorg. |
Verpleeghuiszorg | Wlz | Bij langdurige intensieve zorg in een verpleeghuis. |
Langdurige intensieve zorg | Wlz | Bij langdurige intensieve zorgbehoefte, zoals 24-uurszorg en verpleging. |
Hulp op afroep | Wlz | 24 uur zorg in nabijheid, alarmering. |